Σε
προηγούμενη ανάρτηση με τίτλο «Παγκόσμια Τράπεζα : Βελτίωση της διεθνούςκατάταξης της Ελλάδας στον τομέα της διευκόλυνσης του διασυνοριακού εμπορίου.»
στις 20/10/2013 είχαμε αναφερθεί στην έκθεση «Doing Business 2014» της
Παγκόσμιας Τράπεζας (World Bank – WB), με την οποία η Ελλάδα ανέβηκε 8 θέσεις
στη διεθνή κατάταξη των χωρών στο δείκτη που αφορά το επιχειρηματικό περιβάλλον
στο διασυνοριακό εμπόριο (Δείκτης/δείκτες
“TAB” – Trade Accross Borders). Από την 60η που ήταν πέρσι στην 52η θέση φέτος. Στην
παρούσα ανάρτηση θα αναφερθούμε συνοπτικά στο τι είναι και τι μετρούν
οι δείκτες “TAB”, επιχειρώντας μια
ελεύθερη μετάφραση από τη σελ. 76 του πλήρους κειμένου της έκθεσης «Doing Business 2014» της Παγκόσμιας
Τράπεζας.
Εισαγωγή
Στις
σημερινές συνθήκες παγκοσμιοποίησης, η διευκόλυνση του διασυνοριακού εμπορίου
είναι σημαντική όσο ποτέ άλλοτε. Πλήθος απαιτούμενων εγγράφων και
δικαιολογητικών, χρονοβόρες ή γραφειοκρατικές τελωνειακές διαδικασίες,
αναποτελεσματική λειτουργία λιμενικών εγκαταστάσεων και ανεπαρκείς υποδομές,
έχουν σαν αποτέλεσμα να επιβαρύνουν τους εισαγωγείς και εξαγωγείς με επιπλέον
κόστη και καθυστερήσεις και να προκαλούν συνθήκες ασφυξίας στο εμπορικό
δυναμικό. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι εξαγωγείς στις αναπτυσσόμενες χώρες
μπορεί να επωφεληθούν πολύ περισσότερο από μια πτώση της τάξης του 10% στο
κόστος των διασυνοριακών συναλλαγών τους, από ότι από μια αντίστοιχη μείωση των
τιμολογίων που ισχύουν για τα προϊόντα τους στις παγκόσμιες αγορές.
Τι καλύπτουν οι δείκτες “TAB” της Παγκόσμιας Τράπεζας ;
Οι
δείκτες “TAB” στις εκθέσεις “Doing Business” της Παγκόσμιας
Τράπεζας καταμετρούν το χρόνο και το κόστος που αφορά την εξαγωγή και εισαγωγή
μιας στάνταρντ (συνήθους) αποστολής εμπορευμάτων διά θαλάσσης (χωρίς όμως να
υπολογίζεται το κόστος και η διάρκεια της θαλάσσιας μεταφοράς), καθώς και τον
αριθμό των δικαιολογητικών – εγγράφων που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της
συναλλαγής. Οι δείκτες “TAB” καλύπτουν τις
απαιτήσεις σε διαδικασίες όπως είναι αυτές που απαιτούνται για την απόκτηση
εγγράφων και οι διαδικασίες εκτελωνισμού στα τελωνεία καθώς και τις διατυπώσεις
– διαδικασίες που απαιτούνται σε άλλους οργανισμούς & υπηρεσίες, όπως
επίσης και στα λιμάνια. Οι δείκτες επίσης καλύπτουν τις εμπορευματικές
μεταφορές (logistics),
συμπεριλαμβανομένου του κόστους και του χρόνου διακίνησης στο εσωτερικό μιας
χώρας μέχρι το φορτίο να φθάσει στη μεγαλύτερη πόλη (πχ την πρωτεύουσα) της
χώρας αυτής. Η κατάταξη της ευκολίας (της διευκόλυνσης) στο διασυνοριακό
εμπόριο, απλά δεν είναι τίποτε άλλο από τον μέσο όρο των ποσοστών κατάταξης των
επί διαφόρων μέρους δεικτών : αρ. εγγράφων, χρόνος και κόστος για εξαγωγή και
εισαγωγή.
Παραδοχές
Για
να μπορούν να είναι συγκρίσιμα τα στοιχεία μεταξύ των οικονομιών, στους δείκτες
“TAB” χρησιμοποιούνται
διάφορες παραδοχές - υποθέσεις που αφορούν τόσο την επιχείρηση όσο και τα
εμπορεύσιμα αγαθά.
Οι
παραδοχές που αφορούν την επιχείρηση :
·
Είναι
μεσαίου μεγέθους και απασχολεί 60 άτομα.
·
Βρίσκεται
σε περιαστική περιοχή της μεγαλύτερης (επιχειρηματικής) πόλης της χώρας.
·
Είναι μια
ιδιωτική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (πχ ΕΠΕ), η οποία :
o
είναι
εγκατεστημένη (έχει εγκατάσταση) στη συγκεκριμένη χώρα
o έχει ντόπιους ιδιοκτήτες (εγχώρια ιδιοκτησία),
o είναι επίσημα
εγγεγραμμένη στα μητρώα της χώρας αυτής (πχ εμπορικά ή/και φορολογικά μητρώα)
και
o λειτουργεί με βάση τους ισχύοντες εμπορικούς νόμους και
κανονισμούς της χώρας αυτής.
Οι
Παραδοχές που αφορούν τα εμπορεύματα :
·
Δεν είναι
επικίνδυνα ούτε περιλαμβάνουν στρατιωτικά είδη.
·
Δεν
απαιτείται ψύξη ή οποιοδήποτε άλλο ειδικό περιβάλλον.
·
Δεν
απαιτείται καμιά ειδική πιστοποίηση για
φυτοϋγειονομικά ή περιβαλλοντικά πρότυπα ασφαλείας εκτός από τα διεθνώς
αποδεκτά πρότυπα.
·
Είναι
προϊόντα που αφορούν σπουδαία (κορυφαία)
εξαγωγικά αγαθά της χώρας ή σημαντικά – απαραίτητα προϊόντα εισαγωγής.
·
Μεταφέρονται
από πλοία ξηρού φορτίου, με στάνταρντ εμπορευματοκιβώτιο πλήρες φορτίου (με
μέγεθος 20 πόδια).
Τι όμως ακριβώς μετρούν οι δείκτες “TAB” ;
Α.
Τον αριθμό των εγγράφων που απαιτούνται για την εξαγωγή και την εισαγωγή, στα
οποία περιλαμβάνονται :
·
Τραπεζικά
έγγραφα
·
Έγγραφα
εκτελωνισμού
·
Έγγραφα
που απαιτούνται στο λιμάνι και τον τερματικό σταθμό διακίνησης
·
Έγγραφα
μεταφοράς
Β.
Τον χρόνο που απαιτείται για την εξαγωγή και την εισαγωγή (σε αριθμό ημερών).
Στο χρόνο αυτό περιλαμβάνονται :
·
Ο χρόνος
που απαιτείται για τη συμπλήρωση, υποβολή και απόκτηση όλων απαιτούμενων
εγγράφων
·
Ο χρόνος
των χερσαίων μεταφορών και της διαχείρισης των εμπορευμάτων
·
Ο χρόνος
για τον εκτελωνισμό και τους τελωνειακούς ελέγχους ( επιθεωρήσεις)
·
Ο χρόνος
στο λιμάνι και η διαχείριση του φορτίου στον τερματικό σταθμό
[Σημ.
Δεν περιλαμβάνεται ο χρόνος της θαλάσσιας μεταφοράς]
Γ.
Το κόστος που απαιτείται για την εξαγωγή και την εισαγωγή σε δολάρια ΗΠΑ (US $) ανά εμπορευματοκιβώτιο (container). Στο κόστος αυτό συνυπολογίζονται τα επί μέρους κόστη
σε :
·
Απόκτηση
όλων των εγγράφων
·
Δαπάνες
χερσαίων μεταφορών και διαχείρισης εμπορευμάτων
·
Κόστη
εκτελωνισμού και τελωνειακών ελάγχων
·
Κόστη στο
λιμάνι και δαπάνες διαχείρισης του φορτίου στους τερματικούς σταθμούς
[Σημ.
Όλα τα παραπάνω αφορούν νόμιμες – επίσημες δαπάνες και όχι δωροδοκίες]
Σχετικά :
Η αναφορά για την κατάταξη της Ελλάδας στο δείκτη “TAB” :
Το πλήρες κείμενο της έκθεσης «Doing Business 2014» της Παγκόσμιας Τράπεζας
:
